Warsztaty Literackie

image001
Projekt współfinansowany przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich
Tytuł projektu „Poznajemy razem historię i tradycje regionu’’

Warsztaty Literackie

Wrzesień
Warsztaty

Zajęcia rozpoczęły się 09.09.2009 r. od spotkania organizacyjno-integracyjnego. Uczestnicy zostali zapoznani z celami i programem warsztatów literackich, prowadzonych w ramach programu „Razem poznajemy historię i tradycje regionu”. Wypełnili deklaracje i kartę uczestnictwa w projekcie. Następnie uczestniczyli w zajęciach mających na celu nie tylko wzajemne poznanie się, ale też zaprezentowanie własnych zainteresowań i oczekiwań, związanych z udziałem w warsztatach. Ustalono termin spotkań- cotygodniowe „literackie środy”, godzina 14.30. Ćwiczenia na zajęciach zostały tak dobrane, aby integrowały grupę, przełamywały bariery i ułatwiały międzypokoleniową komunikację. Wszyscy ocenili pierwsze spotkania bardzo pozytywnie i ciepło Pierwsze lody zostały przełamane...
Na kolejnych spotkaniach – 16.09.2009, 23.09.2009, 30.09.2009 r. - uczestnicy warsztatów pracowali nad przygotowaniem autorskiego scenariusza przedstawienia kabaretowego. W tym celu metodą burzy mózgów wspólnie poszukiwaliśmy najlepszego pomysłu na spektakl. Dokonaliśmy przy okazji przeglądu najsłynniejszych grup kabaretowych. Seniorzy wspominali lata swojej młodości i szkolnych szaleństw, a licealiści ze zdziwieniem stwierdzili, jak niewiele dzieli ich pokolenia.

Wspólnie wybraliśmy najsłynniejszą historię miłosną, czyli sztukę Szekspira pt. „Romeo i Julia”. Przypomnieliśmy jej bohaterów i z podziałem na role przeczytaliśmy kluczowe momenty tragedii Szekspira. Następnie pracowaliśmy nad stworzeniem własnego, autorskiego scenariusza spektaklu. Okazało się, że w wielu z nas drzemią ukryte zdolności literackie.

p050_1_00p050_1_01

 

 

 

 

 

 

 

Efektem wspólnej pracy był scenariusz przedstawienia kabaretowego pt. „Romeo i Julia wg W. Szekspira, czyli sztuka przerobiona na wesoło stosownie do potrzeb i wieku uczestników projektu”. Przygotowanie scenariusza było nie tylko twórczą pracą, ale też dobrą zabawą i okazją do dalszej integracji grupy. Wspólne zajęcia pozwalały na bliższe poznanie się uczestników warsztatów, ułatwiały pokonywanie własnych kompleksów i ograniczeń. Sygnałem tego była gotowość dwóch osób do zaprezentowania na forum grupy własnych prób pisarskich, które zostały bardzo życzliwie przyjęte.
Wspólne spotkania stały się też dobrą okazją do przypomnienia aktualnych wydarzeń literackich- rok 2009 – rokiem J. Słowackiego i W. Kazaneckiego. Uczestnicy warsztatów mogli przypomnieć sobie losy życia i twórczości wieszcza J. Słowackiego i poznać drogę twórczą poety białostockiego- W. Kazaneckiego.
Zgromadzone materiały zostały wykorzystane m.in. do wspólnego wykonania gazetek okolicznościowych w czytelni ZS w Sokółce. W trakcie trwania zajęć można było zauważyć, jak niemalże zupełnie znika bariera związana z różnicą wieku uczestników projektu. Wszyscy pracowali zgodnie, w atmosferze życzliwości, sympatii, pełnej kultury i szacunku wobec drugiej osoby.

Październik
Spotkania autorskie

11.10.2009 r. w kinie „Sokół” o godzinie 14.00, zostało zorganizowane 2-godzinne spotkanie autorskie z poetką Leonardą Szubzdą - „Zwyczajne obcowanie”. W spotkaniu, na którym poetka opowiadała o sobie i swojej drodze twórczej, wzięło udział 89 osób. Miało ono niezwykle uroczysty charakter ponieważ połączone było z inauguracją II semestru II roku akademickiego Stowarzyszenia UTW.
28.10.2009 r. w czytelni ZS w Sokółce o godz. 14.30, odbyło się 2-godzinne spotkanie autorskie z poetką Martą Wojewódzką- „Taka jestem”, w którym uczestniczyły 42 osoby. Pani Marta w ciekawy i niezwykle skromny sposób zaprezentowała siebie i swoją twórczość. Uczestnicy mieli też okazję do wyrażenia własnych sądów i refleksji wywołanych słowem poetyckim pani Marty oraz do uczestniczenia w zawiązanej dyskusji na temat autokreacji poetyckiej.

p050_1_02p050_1_04

 

 

 

 

 

 

 

Wyjazd do teatru w Białymstoku
23.10.2009 r. miał miejsce wyjazd 45 osób do Teatru Dramatycznego im. A. Węgierki w Białymstoku na spektakl „Wyspy GUŁag” w reż. P. Ziniewicza. Spektakl został wcześniej wspólnie wybrany na zajęciach. Wzbudził wiele emocji, refleksji i wspomnień. Stał się źródłem recenzji i podstawą dyskusji literacko-kulturalnych, które dodatkowo integrowały grupę i budowały płaszczyznę porozumienia.

Warsztaty
Od 7.10.2009 r. rozpoczęliśmy pierwsze próby aktorskie spektaklu kabaretowego na podstawie opracowanego we wrześniu autorskiego scenariusza „Romeo i Julia...”.
Ćwiczenia ruchowe, dykcyjne, mini etiudy aktorskie pomagały pokonać stres i inne ograniczenia związane z tzw. „wyjściem na scenę”. Wzajemna pomoc uczestników warsztatów i ich ogromne zaangażowanie pozwoliły osiągnąć niezwykłe wręcz efekty. Niektórzy ze zdumieniem odkrywali w sobie zdolności aktorskie.
Na kolejnych zajęciach- 14.10.2009 r. - uczestnicy warsztatów wspólnie opracowali scenografię do przedstawień, dobierali muzykę, przygotowali kostiumy i opracowali ruch sceniczny. Wspólnie uczyli się renesansowego tańca- menueta, który jednoczył pokolenia i niwelował bariery oraz różnice wiekowe. W atmosferze zabawy uczestnicy rozwijali swoje umiejętności aktorskie. Była to również dobra okazja do wzajemnej wymiany doświadczeń, wspomnień i do jeszcze lepszego poznania i zintegrowania się.
21.10.2009 r. - w przerwie między pracami nad realizacją scenariusza, uczestnicy warsztatów poznali tegorocznych zwycięzców prestiżowych nagród literackich: H. Müller- laureatkę Literackiej Nagrody Nobla 2009 i E. Tkaczyszyn-Dyckiego- laureata Nagrody Literackiej NIKE 2009. Uczestnicy zostali zapoznani z biografiami zwycięzców, werdyktami jury, uzasadniającymi przyznanie nagród i z obszernymi fragmentami ich twórczości. Wiele emocji i kontrowersji, zarówno wśród seniorów jak i licealistów, wzbudził nagrodzony tomik Dyckiego „Piosenka o zależnościach i uzależnieniach”. Zgromadzone materiały posłużyły do wykonania gazetek okolicznościowych w sali, w której odbywały się spotkania (sala polonistyczna).
26.10.2009 r. odbyła się próba generalna spektaklu kabaretowego, połączona z występem dla szerszego grona widzów- uczestników innych warsztatów, odbywających się w ramach projektu. Spektakl dedykowany był wszystkim seniorom z okazji ich święta- Dnia Seniora. Wystawiony został w Muzeum Ziemi Sokólskiej dla przybyłych tam 47 osób. Publiczność bardzo żywo reagowała na spektakl, nagradzając „aktorów” burzą oklasków i prośbami o bis. Okazało się, że nic tak nie przełamuje barier jak śmiech, wzajemna życzliwość i zrozumienie. A muzyka, taniec, sztuka i jej uniwersalne wartości, nie tylko łagodzą obyczaje, ale łącza ludzi i pokolenia.

Listopad

Spotkanie autorskie
16.11.2009 r. o godz. 17:00, w czytelni Biblioteki Publicznej w Sokółce odbyło się spotkanie autorskie z krytykiem literackim W. Szmaszczem – „Święty Zygmunt Szczęsny Feliński i Juliusz Słowacki – dzieje przyjaźni”. Zgromadziło się na nim 49-osobowe audytorium słuchaczy.
„Kiedy w gruzy padają królestwa, przychodzi czas na poetów proroków” - tymi słowami krytyk rozpoczął opowieść o niezwykłej przyjaźni Z. Sz. Felińskiego z J. Słowackim. W części I wykładu, wzbogaconej multimedialnym pokazem slajdów, mogliśmy się przenieść do rodzinnego Krzemieńca J. Słowackiego. W. Smaszcz barwnie i sugestywnie opowiadał o swojej wędrówce śladami poety, odbytej z okazji jubileuszu roku J. Słowackiego. Dlatego też krytyk mógł za poetą powtórzyć: „bo tam, gdzie Ikwy srebrne fale płyną, byłem ja niegdyś...” i „przeszłość została świeżą i żywą w sercu moim”.
Część druga wykładu poświęcona została niezwykłej znajomości i przyjaźni J. Słowackiego i Z. Sz. Felińskiego. To właśnie dzięki zapiskom Z. Sz. Felińskiego mogliśmy poznać m.in. ostatnie chwile życia poety – proroka, czy opis jego skromnego pogrzebu. Nie bez znaczenia wydaje się być fakt, że J. Słowacki umarł w ramionach przyjaciela mówiąc „prawdziwie mi takiego przyjaciela potrzeba było”, a Z. Sz. Feliński został ogłoszony świętym właśnie w roku jubileuszowym J. Słowackiego.

p050_1_03p050_1_06

 

 

 

 

 

 

Wyjazd do teatru w Warszawie
20.11.2009 r. - o godz. 8:00 uczestnicy warsztatów oraz inni zainteresowani seniorzy i młodzież (razem 46 osób) wspólnie wyruszyli do Warszawy. Cel wyjazdu współgrał z celem projektu.
Uczestnicy wyjazdu wspólnie zwiedzili Muzeum Powstania Warszawskiego, które dla młodzieży było niecodzienną lekcją historii, a dla seniorów źródłem wielu interesujących, chociaż czasem bolesnych wspomnień, którymi dzielili się z licealistami.
O godz. 19:00 w Teatrze Rampa wszyscy „pękaliśmy ze śmiechu”, oglądając komedię „Sześć w jednej” w reż. G. Warchoła, komedię, w której każdy mógł rozpoznać siebie samego bez względu na wiek, funkcję czy płeć! Jeszcze w drodze powrotnej, w autokarze, rozlegały się salwy śmiechu, wywoływane przypominanymi scenami z komedii, ale i z własnych doświadczeń. Po raz kolejny śmiech przełamał bariery i zjednoczył pokolenia, spełnił funkcję katharsis.

Warsztaty
04.11.2009 r. zorganizowano Poetyckie Zaduszki, czyli wybór najpiękniejszych wierszy i pieśni „o tych, których nie ma”. W nastrojowej atmosferze, przy płonącym zniczu, seniorzy i licealiści czytali utwory poetów „naszej małej ojczyzny”. Wśród nich znaleźli się m. in. tacy twórcy jak A. Markowa, W. Kazanecki, L. Szubzda, M. Wojewódzka, P. Nowik, B. Tatarczuk. Poezję dodatkowo wzbogaciła muzyka, płynąca cicho w tle, jak też pieśni w wykonaniu uczestników projektu. Niektórzy uczestnicy warsztatów podzielili się również swoimi, często długo skrywanymi, wspomnieniami o bliskich im nieobecnych. Nic dziwnego, że z oczu popłynęły łzy wzruszenia...
Spotkanie to pozwoliło nie tylko poznać twórczość lokalnych poetów, ale pokazało też, jak ważna w życiu człowieka jest obecność drugiej osoby, jaką rolę pełni rozmowa, jakie szanse daje możliwość przebywania wśród innych, ile sił i energii można czerpać od siebie nawzajem.
Na kolejnych zajęciach – 18.11, 25.11, 30.11.2009 r. - prowadzonych metodą warsztatową, uczestnicy mogli podzielić się z innymi swoimi fascynacjami literackimi oraz zaprezentować własną twórczość literacką. Dwie kolejne osoby – licealista i senior – prezentowali swój „dorobek”. Życzliwość, serdeczność, ciepłe słowa, które usłyszeli po przedstawieniu swoich literackich wprawek, wzmocniły ich osobowość i zachęciły do dalszego tworzenia.
Inni uczestnicy warsztatów – licealiści – opowiadali o twórczości Rafała Wojaczka, czy o nowej formie, jaką jest manga i anime. Swoje fascynacje wzbogacali m.in. prezentacją multimedialną, muzyką i konkretnymi utworami.
Starsi uczestnicy warsztatów literackich przywołali postać Leo Lipskiego – zapomnianego Hioba polskiej literatury emigracyjnej i K. K. Baczyńskiego. Uczestnicy wysłuchali też muzycznej interpretacji jego wierszy w wykonaniu E. Demarczyk i jednej z uczestniczek warsztatów, a następnie dokonali przekładu intersemiotycznego wybranych utworów poety. Wierszomalowanie stało się źródłem radości i wielu pozytywnych emocji. Z prac uczestników wykonano gazetkę w sali polonistycznej.

Grudzień


Spotkanie autorskie
02.12.2009 r. o godz. 14:30 w czytelni Zespołu Szkół miało miejsce spotkanie autorskie z poetką – Barbarą Tatarczuk – „Moc Dawania”. Zgromadziło ono 39 osób. Pani Tatarczuk opowiedziała o sobie i swojej twórczej drodze. Okazało się, że potrafi nie tylko malować słowem poetyckim, ale też pięknie malować igłą, wyszywając cudowne obrazy. Niektóre z nich zaprezentowała zebranym. Utwory p. Tatarczuk były nagradzane na ogólnopolskich konkursach poetyckich, a nawet doczekały się nagrania na płycie, z pięknym podkładem muzycznym. Słuchając słów poetki czuliśmy się tak, jakbyśmy przenieśli się w inną rzeczywistość. Szkoda, że 2 godz. spotkania z p. Barbarą Tatarczuk tak szybko minęły.

Warsztaty
02.12, 04.12, 09.12.2009 r. – trwały prace nad przygotowaniem scenariusza jasełek Bożonarodzeniowych. Uczestnicy warsztatów pracowali w trzech grupach. W efekcie powstały trzy różne scenariusze. Drogą losowania wybraliśmy scenariusz zatytułowany „Z opłatkiem w ręku”, który stanowił kolaż kolęd, utworów o tematyce świątecznej, a jednocześnie przypominał o historii i niezwykłej tradycji dzielenia się opłatkiem.
Następnie rozpoczęto prace nad realizacją scenariusza. Bogaci w doświadczenia, zintegrowani, znający swoje mocne strony, uczestnicy projektu bardzo szybko i sprawnie poradzili sobie z podziałem ról, z doborem muzyki, dykcją, mimiką, śpiewem i innymi technicznymi stronami przedstawienia.
Podczas ostatnich zajęć uczestnicy warsztatów wymienili się przygotowanymi przez siebie drobnymi, świątecznymi upominkami. Wypełniono też ankietę ewaluacyjną.

Wieczór wigilijny - prezentacja
Efekty pracy zaprezentowano 18.12.2009 r. na wspólnej wieczerzy wigilijnej, która zgromadziła około 80 osób osób. Cisza, jaka panowała podczas przedstawienia, wspólny śpiew kolęd, łzy wzruszenia i serdeczne życzenia składane podczas dzielenia się opłatkiem świadczą o tym, jak bardzo zżyli się ze sobą uczestnicy projektu i jak bliscy się sobie stali.

p050_1_05

p050_1_07

 

 

Instruktor warsztatów literackich Małgorzata Kułakowska